Als stichter ben ik zeer trots dat het Parlement van de Federatie Wallonië-Brussel beslist heeft om de Prijs voor Democratie en Mensenrechten dit jaar toe te kennen aan Music Fund, onze vereniging die sinds 2005 muziekscholen en sociaal-artistieke projecten steunt in België, in conflictgebieden en in ontwikkelingslanden.

Wij doen dit door muziekinstrumenten te schenken en technici op te leiden.

We zijn ook erg blij dat we ons in zo’n goed gezelschap bevinden, want eerdere winnaars van de prijs waren onder meer de befaamde dokter Denis Mukwege en het Joods Museum van België.

Het begon voor ons allemaal met een initiatief van het Belgische hedendaagse muziekensemble Ictus (waarvan ik medeoprichter en directeur was) en waarvan de musici al zeer actief waren op de Westelijke Jordaanoever en in Israël. Met Oxfam Solidariteit heeft Ictus een efficiënte partner gevonden om in België een eerste inzameling van muziekinstrumenten te lanceren voor de muziekscholen in deze regio. Over het ganse  land vonden inzamelingen plaats tijdens een weekend in april 2005: in Vlaanderen, Wallonië en Brussel. Het was een groot succes. Op 90 inzamelpunten werden dat weekend en de weken erna ongeveer 500 muziekinstrumenten ingezameld: allerlei soorten instrumenten, zelfs vleugelpiano’s!

Onze grootste bekommernis was ervoor te zorgen dat deze instrumenten in perfecte staat zouden verkeren, voordat zij hun nieuwe leven zouden beginnen in de scholen aldaar.

We stelden Belgische vioolbouwers en -technici voor om de ingezamelde instrumenten op vrijwillige basis te controleren en te herstellen.

Eind 2005 vertrok een vrachtwagen vol instrumenten van de Grote Markt in Brussel naar Haifa en overhandigden wij meer dan 300 instrumenten aan muziekscholen op de Westelijke Jordaanoever, in Gaza en in Nazareth.

Tussen haakjes, Music Fund heeft veel vrienden in Israël. Wij zijn daar niet erg actief om de eenvoudige reden dat de behoefte aan muziekinstrumenten en technici veel groter is op de Westelijke Jordaanoever en in Gaza.

Dit was het begin van het buitengewone avontuur van Music Fund, waarbij al snel al diegenen die zich aansloten, net als wij, geloven dat muziek ook een instrument tot ontwikkeling kan zijn.

Enkele maanden later bood Music Fund in Ramallah zijn eerste opleidingscursus in onderhouds- en reparatietechnieken voor instrumenten aan. Deze activiteit – het opleiden van jongeren die verbonden zijn aan onze partner-muziekscholen – is sindsdien één van de hoofdactiviteiten van onze vereniging geworden. Daarnaast blijven we in heel Europa muziekinstrumenten inzamelen, met de steun van grote concertzalen.

Meer nog dan de schenkingen van muziekinstrumenten, bevestigt de opleiding van reparateurs dat het onderhoud van muziekinstrumenten ter plaatse verzekerd kan worden.

Het is met name voor deze activiteit dat de Europese Commissie Music Fund in 2010 de titel van “best practice op het gebied van cultuur en ontwikkeling” heeft toegekend.

In de daaropvolgende jaren hebben wij zeer gelijkaardige partnerschappen ontwikkeld, door instrumenten te schenken en technici-reparateurs op te leiden, met muziekscholen en -projecten in de DRC (in Kinshasa, Bukavu en Goma), Mozambique (in Maputo), Marokko (in Tetouan) en Haïti (in Cap-Haitien en Port-au-Prince).  Meer recent werd op Music Fund een beroep gedaan voor sociaal-artistieke projecten in België en in enkele andere Europese landen.

Wij merken dat steeds meer kunstenaars, musici en ook technici (zoals bijvoorbeeld instrumenten herstellers of geluidstechnici) zich willen inzetten voor de samenleving, in de hoop via hun kunst, hun ambacht, hun kennis of hun knowhow een sociale impact te hebben.

Samen met enkele vrienden schreven we een nota over de plaats die kunst en cultuur kunnen hebben in ontwikkelingswerk. Wij overhandigden deze nota aan Alexander Decroo, toen hij Minister van Ontwikkelingssamenwerking was in de vorige federale regering.

Verschillende boeiende projecten werden in deze nota onder de aandacht gebracht: niet alleen Music Fund, maar ook het mooie project Connexion Kin van Belgische artiesten die over een lange periode artistieke projecten van theater, muziek en dans ontwikkelen met artiesten uit Kinshasa;… of nog, het project Theatre Day Productions in Gaza dat al meer dan 20 jaar workshops en theaterproducties aanbiedt die worden uitgevoerd met Palestijnse tieners en die hen in staat stellen zich uit te drukken over thema’s die voor hen belangrijk zijn.

Ik geloof niet dat muziek conflicten kan oplossen, noch in het Midden-Oosten, noch hier, ook al slagen muziekprojecten er wel in bepaalde mensen of instellingen samen te brengen.

In 2017 kozen de ministers van Cultuur Alda Gréoli & Sven Gatz Music Fund als voorbeeldproject in het kader van het Cultureel Akkoord tussen de 2 gemeenschappen, Vlaanderen en de Federatie Wallonië-Brussel. Music Fund bestaat grotendeels dankzij de structurele steun van de twee gemeenschappen, die wij sinds ons eerste activiteitenjaar genieten. En de opeenvolgende ministers van Cultuur van de Federatie – Fadila Laanan, Alda Grioli en nu Bénédicte Linard – zijn enthousiaste supporters van Music Fund geweest. Zij hebben met ons het idee gedeeld dat muziek in staat is bruggen te bouwen.

Ik ben de oprichter van Music Fund. Het is gemakkelijk om het idee voor een dergelijk project te hebben, maar om het uit te voeren heb je de inbreng van veel mensen en actieve partners nodig.

Het is ook dankzij hen dat Music Fund zich in deze 16 jaar heeft kunnen ontwikkelen: het kleine team van medewerkers, het grote team van vrijwilligers, de partnerscholen en muziekprojecten in het Zuiden en in Europa, de particuliere en gouvernementele partners die ons financieel steunen, en zovele andere vrienden. Ze zijn te talrijk om ze allemaal te kunnen bedanken.

Ik wil echter in het bijzonder de parlementariërs van mijn provincie (Luxemburg) bedanken die Music Fund voor deze prijs hebben voorgedragen. En dank aan het Parlement voor de keuze van Music Fund.

Ik zou ook graag onze dank willen betuigen aan één persoon in het bijzonder: de burgemeester van de stad Marche-en-Famenne, André Bouchat. De heer Bouchat wilde dat Music Fund zich in zijn stad zou vestigen.  Dankzij deze uitnodiging beschikken wij nu sinds 6 jaar over een eigen werkplaats voor de herstelling van muziekinstrumenten en een opleidingscentrum voor jonge instrumententechnici uit de zuidelijke landen waar wij actief zijn. Mijnheer de burgemeester, dank u en alle leden van de gemeenteraad van Marche-en-Famenne!

Ik hoop dat ik u nieuwsgierig heb gemaakt naar meer informatie over Music Fund. Ik nodig u uit om onze Ali Baba-grot in Jemelle-Rochefort te komen bezoeken, een gebouw van twee verdiepingen dat ons ter beschikking is gesteld door de firma Lhoist. Deze opslagplaats van Music Fund staat vol met muziekinstrumenten! Ik organiseer face-to-face bezoeken, maar virtuele bezoeken zijn ook mogelijk !

Als u meer wilt weten, kom dan na deze zitting naar mij toe, of praat met onze voorzitter Bernard de Launoit, onze vice-voorzitter Simone Susskind, of de coördinator van Music Fund, Alexandra Gelhay, die vandaag allemaal bij ons zijn.